ارایه مدل ساختار ارتباطی بین رهبری معنوی ادراک شده با تعهد، رفتار شهروندی و عملکرد پرستاران

چکیده مقدمه: رهبران معنوی با استفاده از اتصال فعالیت‌های کارکنان به ارزش‌های عمیق درونی‌شان، باعث افزایش تعهد، عملکرد، انگیزش و نهایتاً بروز رفتاهای شهروندی سازمانی می‌شوند.کارکنان متعهد نسبت به سازمان خود احساس هویت قوی دارند و این تعهد بالای افراد مسلماً در افزایش عملکرد آنها نیز مؤثر خواهد بود؛ این پدیده رفتاری در سازمان‌های بهداشتی- درمانی که کمیت و کیفیت مراقبت‌های پرستاری مهم است می‌تواند ارزشمند باشد. هدف: مطالعه حاضر در صدد آزمون مدل ارتباطی بین ابعاد رهبری معنوی (چشم انداز، ایمان/ امید و نوع دوستی) و نتایج سازمانی (تعهد، رفتار شهروندی و عملکرد) حاصل از آن در میان پرستاران بالینی است. مواد و روش‌ها: نوع مطالعه توصیفی - مقطعی است که در سال 1392 انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه را کلیه پرستاران حوزه شهرستان نوشهرتشکیل می‌دادند که (192) نفر از آنها به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. داده‌ها بوسیله چهار پرسشنامه؛ پرسشنامه رهبری معنوی فرای (2005) با ضریب اعتبار(4/92) و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی بل و منگاس (2002) با ضریب اعتبار (6/87 ) و پرسشنامه تعهد سازمانی با ضریب اعتبار( 1/76 ) و پرسشنامه عملکرد سازمانی فرای (2011) با ضریب اعتبار( 7/84 ) گردآوری شدند. تجزیه و تحلیل داده با استفاده از نرم افزار 18 SPSS و 20 AMOS و روش آماری مدلسازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته‌ها: یافته‌های نشان دادند که ادراک مثبت پرستاران از رهبری معنوی با تعهد و بروز رفتار شهروندی و عملکرد آنان رابطه داشته است. بگونه‌ای که عملکرد پرستاران هم به صورت مستقیم (87/0=β) از بعد ایمان/ امید رهبری معنوی و هم غیر مستقیم یعنی از طریق رفتار شهروندی سازمانی (60/0=β) ارتباط دارد. پیش‌بینی شد رفتار شهروندی(83/0=β) و تعهد سازمانی (88/0=β) بیشترین رابطه را از بعد نوع دوستی رهبری معنوی دارد. برازش کلی مدل نشان داد که نسبت خی دو به درجه آزادی برابر با 65/1 بود. نتیجه‌گیری: مدیران پرستاری و بیمارستان برای بهبود عملکرد و تعهد سازمانی پرستاران سعی نمایند ابتدا با ارایه برنامه‌های کاری با اهداف روشن (ایجاد چشم انداز) و برقراری ارتباط انسانی (رفتارهای نوع دوستانه) ادراک پرستاران را از رهبری معنوی بهبود بخشند. زیرا که از این طریق هم می‌توانند بروز رفتارهای شهروندی را تسهیل نمایند و هم عملکرد مراقبتی ایشان دارای کیفیتی مناسب گردد.